De voelsprieten van Google reiken tot diep in ons leven

Een aanraakscherm dat je niet hoeft aan te raken, maar je hand al op een afstandje ‘voelt’ wapperen. Het is een van de gimmicks van Googles nieuwe smartphone, de Pixel 4. Of dit toestel met handenradar een hit wordt op de bomvolle telefoonmarkt, is afwachten. Maar Google heeft een lange adem als het gaat om eigen gadgets, zegt Rick Osterloh.

Osterloh is de baas van Googles apparatendivisie. NRC sprak de 47-jarige Amerikaan naar aanleiding van de introductie van een nieuwe reeks gadgets. Naast telefoons bouwt Google slimme luidsprekers en schermpjes voor thuis, onder de noemer ambient computing: een computer die in principe in elke kamer kan staan.

- Advertentie -

De voelsprieten van Google reiken tot in de keuken en in de huiskamer. En tot om de pols: Google nam deze week voor 2,1 miljard dollar (1,9 miljard euro) FitBit over, de Amerikaanse fabrikant van sporthorloges. Het lijkt een logische zet, om naast de succesvolle Apple Watch een Google-horloge op de markt te brengen.

Google (omzet 110 miljard dollar) werd groot met de gelijknamige zoekmachine, YouTube en Android. Als elektronicafabrikant had het bedrijf een aarzelende start. In 2011 kocht Google Motorola Mobile, maar verkocht de telefoonfabrikant al binnen drie jaar weer door aan het Chinese Lenovo. „Het ging Google destijds vooral om Motorola’s patenten– de tijd was nog niet rijp om met eigen elektronica te beginnen”, zegt Rick Osterloh, die zelf bij Motorola Mobile werkte.

Osterloh werd in 2014 met de inboedel doorverkocht aan Lenovo maar besloot in 2016 terug te keren naar Google. „Ik had een goede relatie met mensen die bij Google werkten. Voor mij was het daarom logisch om terug te komen en aan producten te werken die het leven van mensen makkelijker kunnen maken.”

In het kielzog van Amazon

In de tussentijd was er wel iets gebeurd. In 2014 nam Google Nest over, de fabrikant van de slimme thermostaat. En in dat jaar introduceerde Amazon spraakassistent Alexa, die huisde in de slimme Echo-speaker. Het werd een nieuwe gadgethype, waarbij Google niet kon achterblijven.

Osterloh: „Er ontstonden nieuwe productcategorieën die gebaseerd waren op kunstmatige intelligentie, en die wel degelijk eigen hardware van Google vergden. We wilden niet afwachten wat anderen zouden doen.” De smart home-gadgets ontwikkelen zich anders dan telefoons, zegt Osterloh. „De technologie leunt minder op partners [andere fabrikanten] en meer op producten van de platformmaker zelf.”

Dat zie je bijvoorbeeld bij Amazon, de concurrent die in september nog een karrenvracht aan gadgets over de Amerikaanse consumenten stortte, allemaal voorzien van de praatgrage Alexa. Speakers, wifi-routers, deurbellen, bewakingscamera’s, thermostaten of magnetrons: alles online, met een lijntje naar Amazon.

Chromecast is een hit

Googles gadgettak moet „volwassen” worden, zegt Osterloh. De overgenomen bedrijven (Nest, Dropcam, een deel van HTC en FitBit) worden geïntegreerd met Googles eigen productontwikkeling. Dat gaat niet altijd vlekkeloos. Zo was Google Glass, de computerbril, zijn tijd in 2012 (te) ver vooruit. Google stopte dit jaar ook met de productie van eigen tablet pc’s en trok de stekker uit een virtualrealitybril die net geïntroduceerd was.

De hardwaredivisie valt onder de overkoepelende vlag Other Revenues, (circa 20 procent van de Google-omzet) waartoe ook de inkomsten van Google Cloud gerekend worden. Googles grootste gadgethit hangt al in menig Nederlandse huis: de Chromecast, een stekker waarmee je je tv ‘smart’ maakt. Sinds 2013 zijn er wereldwijd 55 miljoen van verkocht.

Met andere verkoopcijfers is Google minder scheutig. Volgens onderzoeksbureau IDC werden er in 2017 een kleine vier miljoen Pixel-telefoons verkocht. Ter vergelijking: jaarlijks worden in totaal 1,4 miljard smartphones verkocht. Onderzoeksbureau Canalys meldt dat Google in het tweede kwartaal van 2019 4,3 miljoen smart speakers verkocht, tegenover 6,6 miljoen van Amazon. Osterloh ziet een opgaande lijn: „Het belangrijkste doel van onze hardware tak is het Google-merk vertegenwoordigen. Als we dat tien of twintig jaar volhouden, dan wordt het een substantieel deel van ons bedrijf.”

Meeluisteren

Met elke gadget krijgt Google meer data van gebruikers, naast de gegevens die het bedrijf verzamelt via zoekresultaten of locatiegegevens. FitBit verzamelt gezondheidsgegevens (zoals hartslag en bewegingsdata). In een schriftelijke toelichting op de overname stelt Osterloh dat die gegevens niet gebruikt worden voor Google advertenties. „We zullen FitBit-gebruikers ook de mogelijkheid geven om hun data te controleren, verplaatsen en verwijderen”, aldus Osterloh.

Microfoons en camera’s in en rond huis vergen extra vertrouwen van de consument. Dat liep een deuk op toen dit jaar bleek dat de Google Assistent zonder expliciete toestemming van de gebruikers audiofragmenten naar externe analyse-bureaus stuurden. Zo helpen menselijke beoordelaars de assistent slimmer te maken. Het is een gebruikelijke methode in de wereld van spraakherkenning, maar Google was daar, net als andere techbedrijven, niet erg open over. In navolging van Apple en Amazon paste Google afgelopen maand de privacyinstellingen aan om te voorkomen dat gebruikers tegen hun zin worden afgeluisterd.

Is het niet veiliger om ‘smart’ apparaten vooral lokaal te laten werken, zonder internetverbinding, en ongewenst meeluisteren te voorkomen?

„We moeten sowieso de veiligheid van de data van onze klanten garanderen, of je gegevens nu in de cloud of op een apparaat staan. Maar het is niet realistisch om alles op het apparaat zelf te willen afhandelen. We willen gebruikers op verschillende apparaten dezelfde ervaring bieden. Dus moet je ook zaken in de cloud delen.”

Waarom is een internetverbinding nodig als je met een smart speaker het licht aandoet? Kan dat niet op het apparaat zelf?

„We werken wel aan zo’n oplossing. Uiteindelijk zullen meer commando’s op het apparaat zelf uitgevoerd kunnen worden, maar dat zal nog even duren.”

Zijn uw apparaten belangrijk voor Googles advertentiemarkt?

„Jeetje. Nee, ze zijn echt niet belangrijk voor de advertentie-inkomsten. Ze horen bij een ander onderdeel van het bedrijf.”

Maar overal zit de Google Assistent in. Die verzamelt toch informatie waarmee Google gebruikers meer specifieke advertenties kan tonen?

„Onze strategie is simpel: wij verkopen je een apparaat, meer niet. Soms hebben we abonnementen, voor bijvoorbeeld video-opslag bij de bewakingscamera. Maar alle data die we over je huis bewaren, knippen we los van informatie voor advertenties.”

Waarom verkoopt u geen Pixel-telefoons in Nederland?

„Met de Pixel-telefoons richten we ons op een paar gebieden, en pas als we volwassen genoeg zijn breiden we uit. We zijn nog erg nieuw op dit gebied van consumentenelektronica, dus moeten we het aantal landen beperken.”

Er zijn toch genoeg Android-telefoons van andere fabrikanten?

„Het is belangrijk dat we een telefoon hebben die het beste verlengstuk is voor Google-diensten.”

Google hanteerde nogal wat verschillende merknamen. Nexus, Chrome. Pixel, Nest of gewoon Google. Wat is het plan?

„Voor ons waren dit een hoop nieuwe richtingen, maar we hebben nu een duidelijk merk: voor thuisproducten hanteren we de naam Nest, voor mobiele producten Pixel.”

Klinkt logisch. En de Google Chromecast?

„Die blijft Chromecast heten.”